Periton
Peritonun (Karın Zarı) Yapısı ve İşlevleri
Peritoneal kavite özel bir örtüye sahiptir: Karın zarı. Karın zarı veya periton yaklaşık olarak 2 m²’ lik bir genişliğe sahiptir. Karın boşluğunun arka kısmında bulunan bölge retroperitoneal kavite (boşluk) olarak isimlendirilir.
Organların hepsi tamamen peritoneal boşlukta bulunmazlar. Bu nedenle bu organlar kısmen karın zarı tarafından çevrilir. Karın zarı tarafından sarılmayan organların asıcı bantları yoktur. Bu durum aşağıdaki tabloyu ortaya çıkarır:
- Tamamen karın boşluğunda veya intraperitoneal boşlukta bulunanlar; örneğin mide, karaciğer, ince barsağın bölümleri, apendiks, kalın barsağın bölümleri, yumurtalıklar
- Kısmen karın boşluğunda yer alan organlar; mesela pankreas, oniki parmak barsağı, kalın barsağın bölümleri, böbrekler, mesane, abdominal aorta ve V. cava inf.
- Tamamen karın boşluğu dışında yer alan organlar; rektumun alt kısmı, vagina ve prostat.
Karın zarı bulunduğu yere göre farklı isimler alır:
Karın boşluğunu sardığı yerde paryetal periton adını alır. Karındaki organların üzerini kapladığı yerlerde ise viseral periton adını alır.
Bunun dışında karın zarı iki farklı doku katmanından oluşur. Bunlardan ilki Tunika serosa’ dır. Bu tabaka salgı katmanıdır. Salgısı (Liquor peritonei) karın zarı ve organlara kayganlık sağlar. Diğer katman Tunika subserosa’ dır. Bağ dokudan oluşur ve tunika serosanın altında yer alır.
Bu katmanlar, bağ doku sayesinde sağlamlaştırılan elastik bir asıcı bant oluştururlar. Bunlar, ince barsaklarda mezenter, kalın barsaklarda mezokolon adını alır. Karın zarı tarafından kaplanan organlara giden sayısız damar ve sinir peritonu geçerek hedefine ulaşır. Bu zengin damarlanma sayesinde yüksek bir salgı yapma ve emme potansiyeline sahiptir.
Çeviri: Gürkan Köylü
Asistan Doktor
Onkolojik Cerrahi Bölümü